Schrijf aantekeningen en notities met de hand uit en ervaar de winst ervan
Weg met laptops? Notities nemen doe je beter met de hand, zegt Noorse studie
Wie met de hand schrijft, leert beter. Dat blijkt uit een studie van de Norwegian University of Science and Technology. Het brein is tijdens het schrijven veel actiever dan wanneer je met een toetsenbord typt. Dat heeft te maken met de fijne bewegingen die je dan uitvoert. "Beweging is eigenlijk de spraak van de hersenen", zegt professor neuropsychologie Audrey van der Meer.
VRT NWS Maxine Rappé donderdag 28 november 2024
In de aula's en leslokalen van vandaag zijn laptops niet meer weg te denken. Studenten tikken erop los om notities te nemen tijdens de les om geen enkel detail te missen. Handig, die technologie.
Of toch niet? Onderzoek van de Norwegian University of Science and Technology (NTNU) suggereert iets anders. "Het brein is veel actiever als je met de hand schrijft, terwijl er haast geen activiteit te meten is als je typt op een toetsenbord", zegt Audrey van der Meer, professor neuropsychologie die aan het onderzoek meewerkte, in 'Nieuwe feiten' op Radio 1.
Papegaaienwerk
"Als je een laptop gebruikt, is het heel verleidelijk om alles te typen wat de lesgever zegt. Het komt binnen via je oren en komt eruit via je vingertoppen, maar je verwerkt de informatie helemaal niet", zegt Van der Meer.
"Als je met de hand notities neemt, kan je alleen maar kernwoorden schrijven. Je kan tekeningen maken, pijltjes zetten, woorden onderstrepen… dat dwingt je de informatie samen te vatten en te verwerken. Zo maak je je de stof eigen en dwing je je hersenen om alle informatie op te nemen."
Bewijs in de hersenen
Die bewering hebben de Noorse wetenschappers ook met hersendata kunnen aantonen. Ze hebben de hersenactiviteit van 36 studenten gemeten terwijl ze 15 woorden uit het spel Pictionary tekenden, schreven of typten. Om dat te kunnen meten, werden elektroden in een haarnetje met 256 sensoren genaaid en op het hoofd van de deelnemers geplaatst.
Wie met de hand schreef, had hogere niveaus van activiteit tussen verschillende hersengebieden, meer bepaald verbindingen tussen visuele gebieden, gebieden die zintuiglijke informatie ontvangen en verwerken, en de motorische delen van de hersenen.
"In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is beweging de spraak van de hersenen", zegt Van der Meer. Als je met de hand schrijft of tekent, moet je heel nauwkeurige bewegingen uitvoeren. Een 'a' of een 'b' vereisen heel verschillende bewegingen. Als je typt, heb je enkel simpele bewegingen nodig die hetzelfde zijn voor 'a', 'b', 'c', of de andere letters van het alfabet.
Kortom: er zijn veel meer verbindingen tussen netwerken in het brein als je schrijft. Dat maakt dat je brein actiever is, wat het makkelijker maakt om te leren en onthouden, zeggen de wetenschappers.
Weg met de laptop?
Niet alleen in Belgische universiteiten is de laptop koning. Ook in Noorwegen, waar Van der Meer lesgeeft, is dat het geval. "Als ik een hoorcollege geef, zit ik tegen een zee van laptops aan te kijken", zegt ze. Ze raadt leerlingen aan kritisch na te denken over dat laptopgebruik.
"Als het op notities maken aankomt, kan je dat beter met de hand doen." Al zijn er ook uitzonderingen. "Als je een lang essay of stuk tekst moet schrijven, kan het handig zijn om een toetsenbord te gebruiken. Dan heb je ook spellingcontrole tot je beschikking."
Schrijven met de hand is hele goede stimulering voor de hersenen, zeker voor de zich nog ontwikkelende hersenen
Audrey van der Meer, professor neuropsychologie
Ook in het Noorse lager onderwijs wordt gretig ingezet op digitalisering. "Er zijn compleet digitale scholen waar kinderen al van hun 6 jaar een laptop of iPad in de schoot geworpen krijgen. Daar moeten ze op leren schrijven, lezen en rekenen. De hele dag op school, en ook thuis tijdens het huiswerk maken, werken ze dus op een scherm."
Dat is niet per se een stap vooruit, tonen de onderzoekers nu aan. "Wees kritisch en geef jongere kinderen een minimum aan schoonschrifttraining. Het is belangrijk om te kunnen schrijven: het is deel van ons cultureel erfgoed, maar ook van onze hersenontwikkeling", zegt Van der Meer. "Schrijven met de hand is hele goede stimulering voor de hersenen, zeker voor de zich nog ontwikkelende hersenen."