Welke keuzes maak je in een stresssituatie?
Maak je andere keuzes wanneer je gestrest bent?
We maken de hele dag keuzes. Maar wat is het effect van stress op de keuzes die je maakt? Het beloningsysteem en stresssysteem zijn met elkaar verbonden, waardoor de voordelen van een keuze ineens belangrijker lijken dan de nadelen. Maar wat voor effect heeft dit op de lange termijn?
Donders Wonders Emma Heling en Frédérique Maas 28 maart 2024
We maken de hele dag keuzes. De ene maken we bewust, de andere onbewust. Sommige keuzes maken we in een split-second terwijl we over andere langer nadenken. De ene keuze is belangrijker dan de andere. Kortom, er bestaan veel verschillende soorten keuzes. Wanneer we een keuze maken verzamelen we informatie en zetten we de voor- en nadelen van iedere optie op een rij. Als we ontspannen zijn en genoeg tijd hebben, kunnen we met onze kennis en ervaring deze voor- en nadelen zorgvuldig tegen elkaar afwegen. Als we een keuze moeten maken tijdens een stressvolle situatie waarin we onder tijdsdruk staan, is dat lastiger. Op die momenten neemt de stress je brein over en beïnvloedt dit de manier waarop je die afwegingen maakt. Dit kan tot nadelige gevolgen leiden. Hoe zit dat precies? In dit artikel bespreken we de invloed van stress op het maken van keuzes.
De invloed van stress
In ons brein zijn het beloningssysteem en het stresssysteem nauw met elkaar verbonden. Onderzoek toont aan dat wanneer we gestrest zijn, deze systemen uit balans raken en we eerder geneigd zijn ons te richten op de voordelen van een optie dan op de nadelen ervan. Onbewust verliezen we de nadelen uit het oog. Als je bijvoorbeeld vlak na het eten een belangrijke afspraak gepland hebt, zal je eerder kiezen voor een snelle hap van de snackbar. Door de spanning voor je afspraak wegen de positieve kanten van de zak friet – makkelijk en lekker – zwaarder dan de negatieve kanten, het eten van een ongezonde maaltijd.
Stress en het mentale welzijn
Nu kan een simpele keuze, zoals het eten van een enkele ongezonde maaltijd, onder stress op korte termijn niet zoveel kwaad. De situatie ligt echter anders bij langdurige stress in combinatie met belangrijkere keuzes zoals een woon- of baankeuze. De kans dat je in een dergelijke situatie een verkeerde keuze maakt is namelijk groter, en dat kan grote gevolgen hebben voor het mentale welzijn. Dit is dan ook een van de redenen waarom langdurige stress de kans op psychische ziektes en verslavingen vergroot.
Ben je alsnog bang dat je een verkeerde keuze, een simpele of belangrijke, zal maken onder stress? Zet dan alle voor- en nadelen eens goed op een rijtje, of stel dan de keuze uit en wacht tot je minder gespannen bent.
Zelf bijdrage aan onze kennis naar stress?
Op dit moment is stress een hot topic in de maatschappij en de onderzoekswereld. We hebben al veel kennis verzameld, maar er valt nog veel meer te ontdekken over het stresssysteem in relatie tot het maken van keuzes. Die kennis is nodig om te leren hoe we het beste met stress kunnen omgaan.
Wil jij ook bijdragen en ben je benieuwd naar hoe wij dit onderzoeken? Geef je op als vrijwilliger en deelnemer voor een interessant onderzoek naar stress!
Preventief stress voorkomen
Download hier de specifieke brochures
The Lab of Life voor volwassenen
The Lab of Life voor studenten
The Lab of Life voor scholieren
