Wie leert sneller: jongvolwassenen of kinderen ?

Leren kinderen echt sneller nieuwe vaardigheden dan volwassenen? Een nieuwe studie zegt van niet

Scientias V. Lammerse 13 november 2024

Sterker nog, jongvolwassenen blijken zelfs sneller te leren dan kinderen.

Mensen denken vaak dat kinderen sneller nieuwe motorische vaardigheden oppikken dan volwassenen. Denk bijvoorbeeld aan snowboarden, skaten, een nieuwe taal leren, radslagen maken of TikTok-dansjes leren. Maar onderzoekers beweren nu dat dit helemaal niet waar is. Het is zelfs andersom, zo schrijven ze in het vakblad Developmental Science.

Gouden leeftijd
“Er wordt vaak gedacht, zowel in de populaire wetenschap als in leerboeken, dat kinderen tussen ongeveer acht jaar en de puberteit beter zijn in het leren van nieuwe vaardigheden dan volwassenen”, zegt onderzoeker Jesper Lundbye-Jensen. “Deze periode wordt vaak de ‘gouden leeftijd voor motorische ontwikkeling’ genoemd. Maar er is geen fysiologische basis voor deze zogenaamde gouden leeftijd.”

Leerpiek
Het wijdverbreide idee van een motorische leerpiek vóór de puberteit bracht de onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen ertoe te bestuderen hoe leeftijdsgebonden verschillen in ons zenuwstelsel van invloed zijn op het leren van motorische vaardigheden. In het onderzoek werden 132 deelnemers verdeeld over vier leeftijdsgroepen: 8-10 jaar, 12-14 jaar, 16-18 jaar en 20-30 jaar. Vervolgens werden ze getest op hun motorisch leervermogen. In een laboratorium oefenden ze met het verplaatsen van een cursor op een computerscherm door snelle en nauwkeurige vingerbewegingen. De prestaties van de deelnemers werden gemeten direct na de introductie van de taak (als startpunt), tijdens de training en 24 uur later.

Oudere deelnemers leren sneller
De studie leidde tot een opvallende ontdekking. Tijdens de trainingssessie maakten de 16-18-jarigen en 20-30-jarigen namelijk veel grotere verbeteringen in hun vaardigheden door dan de 8-10-jarigen. “Het lijkt erop dat tieners en jongvolwassenen beter in staat zijn om snel nieuwe vaardigheden te leren dan kinderen, die kleinere en langzamere vooruitgangen boekten”, legt onderzoeker Mikkel Malling Beck uit. “Dit geldt in ieder geval voor kortetermijnleren en de motorische vaardigheden die in dit onderzoek werden getest.”

Verklaring
Hoewel de onderzoekers de precieze oorzaken van het snellere leervermogen van volwassenen niet kunnen bepalen, hebben ze wel een aantal mogelijke verklaringen. “De resultaten laten zien dat oudere deelnemers vaardiger zijn in de beginfase van de training, wat erop wijst dat ze meer uit de taakintroductie halen”, zegt Lundbye-Jensen. “We vermoeden dat cognitieve ontwikkeling en een beter vermogen om informatie te verwerken hierbij een rol spelen – volwassenen hebben waarschijnlijk meer ervaring in het ontvangen van instructies en het omzetten daarvan in actie.” Volgens de onderzoeker is dat echter niet de enige verklaring. “Het verschil kan ook liggen in het volledig ontwikkelde zenuwstelsel van een volwassene, dat betere structurele voorwaarden voor leren biedt”, vervolgt Lundbye-Jensen. “Na jaren van scholing zijn volwassenen wellicht ervarener in leren en daardoor efficiënter in het oppikken van nieuwe dingen.”

Vaardigheden behouden
Dat beeld verandert echter wanneer het gaat om het behouden van de vaardigheid. “Als we kijken naar wat er gebeurt aan het einde van de training tot het moment dat de deelnemers de volgende dag terugkomen, verandert de dynamiek”, stelt Malling Beck. “De jongste deelnemers verbeteren ‘s nachts, terwijl volwassenen een deel van hun vaardigheid verliezen. Dit wijst erop dat de jongsten beter zijn in het consolideren en versterken van hun geheugen na oefening.”

Slaap
Volgens de onderzoekers suggereert dit dat slaap de leer- en geheugencapaciteit van kinderen beter ondersteunt. Maar er kunnen ook andere factoren meespelen. Tieners en volwassenen slapen vaak minder en hebben daarnaast meer afleidingen gedurende de dag. En dat terwijl de processen die het geheugen versterken in het zenuwstelsel nog enkele uren na de training doorlopen. “Wanneer een wiskundeles eindigt, blijft het brein bezig met wat er is geleerd, wat het geheugen versterkt”, legt Lundbye-Jensen uit. “Slaap helpt dit proces te ondersteunen. Maar andere activiteiten direct na de les, vooral leeractiviteiten, kunnen het geheugen en de consolidatie van het net geleerde verstoren.”

Leerproces verschilt
Kortom, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, laat deze studie zien dat kinderen dus niet beter nieuwe vaardigheden leren dan volwassenen. Jongvolwassenen blijken zelfs sneller te leren dan kinderen. Tegelijkertijd vergeten ze ook sneller, terwijl kinderen beter zijn in het vasthouden van wat ze hebben geleerd. Een goede nachtrust lijkt hierbij een belangrijke rol te spelen. Hoewel het uiteindelijke leerresultaat tussen de leeftijdsgroepen niet sterk varieert, toont de studie aan dat het leerproces wel sterk verschilt per leeftijd, met onderliggende mechanismen die beïnvloed worden door de rijping van het centrale zenuwstelsel.

De onderzoekers denken dat de resultaten waardevol kunnen zijn in onderwijs- en trainingsgebieden waar vaardigheid en beweging belangrijk zijn, zoals sport en muziek. Lundbye-Jensen benadrukt echter dat de resultaten ook interessant zijn voor andere gebieden. “Voor iedereen die zijn vaardigheden wil verbeteren, is het belangrijk om de training zo in te richten dat iedereen het meeste uit zijn tijd haalt”, zegt hij. “Dit geldt ook voor mensen die revalideren om hun functionele vermogens terug te krijgen. We hopen dat deze nieuwe inzichten in leeftijdsgebonden verschillen en de processen na de training fysiotherapeuten, ergotherapeuten en andere professionals zullen helpen bij het maken van betere trainingsschema’s.”

Bronmateriaal

"Debunked: Children aren’t quicker at picking up new motor skills than adults" - University of Copenhagen - Faculty of Science