Wat betoverend was het zaterdag indiepop meets classic & kerst in de zomer een sprookje die helend werkt
Voor het eerst sinds 1980 niet op het Pinkpopfestival maar nu aanwezig op het HollandFestival en wat zalig was dit weer na mijn eerste kennismakng 2009 met Anthony & The Johnsons waar menig concertbezoeker emotioneel Carré te Amsterdam verliet na een verpletterend optreden.
Een dergelijk vergelijking is nu weer van toepassing bij de speciale voorstelling Sigur Rós met het London Contemporary Orchestra in het Concertgebouw Amsterdam
Kippenvel op een zwoele zomeravond, mediterend/zalvend, kerstsfeer in een sprookjesbos; kortom een magisch optreden. De opening was al bijzonder met de eerste track Blóðberg (zie video hieronder) die afgelopen week uitkwam van hun nieuw album Átta.
De IJslandse band Sigur Rós zag ik maar 1 x eerder in 2000 in een circustent als voorprogramma van Radiohead. 1 juli staan ze met een andere show en alleen als band op Rock Werchter
Lees hier meer
Sigur Rós overweldigt Concertgebouw met meerlagige tovermuziek – HF23
Cultuurpers Wilbrand Schaap 18 juni 2023
Dit verhaal lees je gratis. Je kunt onderaan rechtstreeks doneren aan deze auteur. Zo houden we onafhankelijke journalistiek over cultuur bereikbaar. (Liever ongestoord lezen? Word lid!)
Het beeld is er direct. Uitgestrekte vergletsjerde vergezichten, mistflarden en de schemer van een land waar de zon maar één keer per jaar opkomt. Zoiets. En dan die zwevende muziek die in een lange toon alle vliegverkeer voor zeker een maand overbodig maakt. Daaronder het gerommel van schuivende aardplaten. Sigur Rós maakte voor het eerst in 10 jaar weer een plaat en het Holland Festival heeft de start van de nieuwe tournee weten te regelen. In Het Concertgebouw, met een orkest. En opstijgende dampen in toverachtig licht.
Voor de fans, en voor de mensen die – zoals ik – gewoon heel erg nieuwsgierig waren naar deze legende, was het een prachtige avond. Sigur Rós, dat is dromerige muziek die nergens slaapverwekkend is, want gelaagder dan de planeet zelf. Dat is ook de stem van Jón Þór “Jónsi” Birgisson, die eigenlijk nog gewoon wat hartveroverender is in zijn androgynie, dan die van Anohni, aan wier associate artist-schap we dit extreem bijzondere Holland Festival te danken hebben.
Alle grote kunst in de geschiedenis, van de castraatzangers, en later de countertenors in de Barok tot de fluïditeit van Edith Piaf tot David Bowie, diens bassiste Gail Ann Dorsey en nu dus deze Jónsi, verkent en verlegt de grenzen van wat we mannelijk of vrouwelijk vinden, en het is alleen de laatste paar jaar dat een bepaalde groep conservatieven daar moeilijk over doet. Mooi dus dat dit festival de boel weer even opfrist.
Kleurrijk
En dan heb ik het dus nog niet eens gehad over het orkest dat Sigur Rós op deze tour begeleidt: The London Contemporary Orchestra. Allemaal jonge klassieke muzikanten, en zo divers als Londen zelf: nog nooit zo’n fris, hip en kleurrijk orkest gezien, met zulke mooie mensen erin, dat ook nog eens loeischerp en superenthousiast meespeelt.
Als er één manier is om een nieuwe generatie voor orkestrale muziek te interesseren, zowel om te maken als om uit te voeren of te beluisteren, dan is dat deze combinatie. Een genot voor oog en oor.
Terwijl het dus allemaal aan een zijden draadje hing. De IJslandse fiscus meende tijdens corona een paar achterstallige betalingen te hebben ontdekt, een fout die hij pas in maart van dit jaar definitief onder ogen zag, en de drummer van de band nam in 2018 ontslag na beschuldigingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Nu neemt de afdeling slagwerk van het London Contemporary zijn rol over, en dat is geen verlies. Ook is de in 2013 vertrokken toetsenist terug, waardoor alles weer de volheid heeft die je van deze bijzondere stadionact mag verwachten.
Dit optreden maakt het Holland Festival in de 76ste editie weer iets bijzonderder dan het al was: een kans om kunst te zien die we in Nederland niet hebben en niet kunnen maken.
Gezien: Sigur Rós, 17 juni 2023 in het Concertgebouw. Inlichtingen: Holland Festival.
Nieuwe CD Sigur Rós – ÁTTA (★★★★): De kracht van de broosheid
Dansende Beren J. Huplau 16 juni 2023
Het is haast niet te geloven dat Sigur Rós’ meest recente album Kveikur reeds in 2013 uitkwam. In tussentijd kregen we natuurlijk nog wel wat wat intermezzo’s in de vorm van onder meer Route 1 (24 Hour Version) en soloprojecten voorgeschoteld, maar de honger volledig stillen, deed het nooit. De klank en kleur van de muziek die de IJslanders aan de mens brengen, zitten nog steeds bij ieder beetje muziekliefhebber fris in het geheugen en in tussentijd is weinig verschenen dat de band op het vlak van sfeerschepping weet te benaderen. Het nieuwe ÁTTA, dat nog maar zopas werd aangekondigd, is het achtste studioalbum op het palmares en die titel betekent dan ook niet meer of niet minder dan ‘acht’ in de IJslandse taal.
De bezetting van de van de band heeft doorheen de bijna drie decennialange geschiedenis van Sigur Rós al heel wat verschillende vormen aangenomen, maar voor dit nieuwe werk grijpt men maar al te graag terug naar de formule die tot de mooiste resultaten leidde: vaste bandleden Georg Hólm en ook Jónsi, die gitaar en – belangrijker nog – zang voor zijn rekening neemt, en terug van weggeweest: Kjartan Sveinsson. Het drietal kon voor ÁTTA beroep doen op de diensten van het London Contemporary Orchestra, dat voor opname van deze plaat mee de studio’s indook. Meervoud inderdaad, want naast de eigen Sundlaugin Studio en verschillende plaatsen in de VS, mocht ook de Abbey Road Studio eraan geloven. Uitkomst van dit alles: een Sigur Rós dat tegelijk zelden meer kracht en meer breekbaarheid uitstraalde.
Albums van Sigur Rós zijn altijd een beetje als ontdekkingsreizen doorheen nieuwe werelden. De licht elektronische hoekjes en kantjes in openingstrack “Glóð” lijken je uit de reële wereld te zuigen om je in sneltempo af te voeren richting poorten van weer een nieuw, onontdekt rijk. Bij het daaropvolgende “Blóðberg” aangekomen, helpen de verschillende strijkers met regelmatige crescendo’s je over een desolaat gebied van woestijn en rotsen dwalen. “Skel” doet ons even opkijken naar een wondermooie oase, die aan de horizon lijkt te verschijnen. Jónsi’s falsetto weet hoop op te wekken en de piano zorgt voor een terugkeren van de rust. Of het al dan niet om een fata morgana gaat, is niet helemáál duidelijk, want daarna wordt de sfeer weer wat grimmiger en breekt de chaos uit in “Klettur”. Deze laatste duurt ons iets te lang en flirt met behulp van zijn repetitiviteit met het vervelende. Na deze kleine struikeling wordt koers gezet richting nog meer mooie plekjes, waarvan we het bestaan nog niet van kenden.
De luisteraar tot in het diepste van zijn ziel raken, zonder dat die ook maar een snars begrijpt van wat Jónsi precies uitkraamt in zijn IJslandse en verzonnen taal, dat is iets dat Sigur Rós kan en reeds bewezen heeft. “Andrá” doet dat en zorgt ervoor dat de niet te begrijpen taal toch verstaanbaar wordt en ieders hart zachtjes afbrokkelt en tegelijk weer gelijmd. De akoestische gitaar die middenin opduikt is het ideale stapje terug om daarna op te bouwen naar een prachtig slot. Met “Fall” laat de band zien dat ze ook kan uitblinken in minimalisme en het niet per se grootse orkesten moeten zijn, maar ook kan boeien met niet veel meer dan piano, sustainpedaal en Jónsi’s zangkunsten.
Het IJslands trio levert een plaat af waarbij andermaal sfeerschepping centraal staat. ÁTTA is het type plaat dat je best in één ruk uitluistert, en niet hier en daar eens een nummertje ervan opzet, want dan krijg je niet de tijd en ruimte om te bekomen van je jetlag van de reis richting Sigur Rós’ universum en je er volledig te settelen. Op sommige momenten slaagt de band er in om diep te ontroeren, maar slaagt ze er anderzijds niet in om de adem volledig af te snijden en voorgaande albums als Ágætis Byrjun en Með Suð Í Eyrum Við Spilum Endalaust te evenaren.
Deze nieuwe laat zich ongetwijfeld live makkelijk vertalen naar een ervaring die alle zintuigen weet te prikkelen en daar zal de band handig gebruik van maken. Ze trekt dan ook komende maanden door Europa met het London Contemporary Orchestra. Wie hierbij wil zijn moet snel zijn: in de Benelux kan je je enkel nog op de wachtlijst zetten voor tickets voor het Holland Festival in Amsterdam. Ook passeert de band Rock Werchter, al zal deze show geen deel uitmaken van hun ‘Orchestral Tour’. Toch raden wij aan zaterdagavond zeker The Barn niet links te laten liggen.
