Psychologiestudenten Maastricht doen onderzoek naar fietsoverlast

“Gemeente, maak meer fietsenstallingen”

Psychologiestudenten doen onderzoek naar fietsoverlast

OBERVANT C. FRERIKS 07-01-2025 · Achtergrond

Rondslingerende fietsen die stoepen en doorgangen blokkeren: het is menig Maastrichtenaar een doorn in het oog. Maar hoe krijg je alle tweewielers netjes in het rek? Een groep psychologiestudenten deed er onderzoek naar.

“Wat zijn de regels eigenlijk? Waar mag je wel en niet je fiets parkeren?” De vraag komt niet van een student, maar van een Maastrichtse politieagent. Ze is deze donderdagochtend in december uitgenodigd voor de presentaties van de psychologiestudenten die het afgelopen blok een beleidsnotitie moesten schrijven om een maatschappelijk probleem aan te pakken.

Een goed voorbeeld van wat het onderzoek naar fietsoverlast laat zien: het zijn zeker niet alleen studenten die hun rijwiel verkeerd stallen (ze vormen 24 procent van de foutparkeerders, blijkt uit observaties) én de regels zijn niet voor iedereen duidelijk. In een enquête onder ruim 120 studenten vond 60 procent van hen dat de gemeente hen hier beter over zou moeten informeren.

Duwtje in de rug

Opvallend, aangezien Maastricht de laatste jaren via de campagne Posifiets precies dat heeft willen doen. De psychologen in spe raden de stad aan meer met nudging te werken. Dit zijn kleine vriendelijke duwtjes in de rug om mensen tot bepaald gedrag aan te sporen. “Schilder bijvoorbeeld een rolstoel op de stoep, om te laten zien dat die er nog door moet kunnen. Of geef met pijlen aan waar mensen hun fiets wél kunnen parkeren, in plaats van alleen verbodsbordjes op te hangen.” Dat zou wellicht ook helpen bij het studenten bewust maken van het probleem. Uit de eerdergenoemde enquête blijkt ook dat de helft van hen geen kwaad ziet in de rondslingerende fietsen.

Maar, benadrukken de studenten, dit heeft alleen nut als er voldoende stallingen zijn. En daar lijkt de crux te zitten. Want hoewel de redenen voor foutparkeren vaak luiheid – niet verder willen lopen naar een fietsenstalling – en onwetendheid zijn, is het gebrek aan capaciteit het grootste probleem. “De gemeente moet kiezen aan wie ze prioriteit geven: mensen die voor een dagje uit of werk met de auto naar Maastricht komen of aan de fietsers. Het Q-park onder het Vrijthof is bijvoorbeeld heel groot en vrijwel alleen bedoeld voor auto’s. Daar zou je voornamelijk fietsparkeerplekken kunnen maken.”

Prijskaartje

Van alle tips van de studenten (nudging, informeren, handhaven en bijbouwen) hangt aan het uitbreiden van het aantal fietsenstallingen het grootste prijskaartje. De vraag is of dat haalbaar is voor de gemeente, al wordt er wel aan gewerkt. Zo kwamen er sinds 2020 in de binnenstad en Wyck zo’n 1400 plekken bij en zijn er – nog wel zeer onzekere – plannen voor een stalling voor minstens 800 fietsen in winkelcentrum Entre Deux.

Auteur: Cleo Freriks

John Kistermann