Geen tijd om te sporten? Ga dan snacken

Geen tijd om te sporten? Ga dan snacken

Scientiasd J. Kras 1 juli 2024

We weten allemaal best dat sporten supergezond is, maar maak er maar eens tijd voor. Dat lukt lang niet altijd. Om toch voldoende beweging te krijgen, adviseren onderzoekers nu sportsnacks, en nee dat zijn geen mueslirepen of eiwitshakes, maar ultrakorte sessies waarin je intensief beweegt. Denk aan de trap op sprinten of naar de bushalte hollen.

Arie Boomsma roept het al jaren: waar je ook bent en hoeveel tijd je ook hebt, je kunt altijd wel ergens een beetje bewegen. Hij vergezelt dit soort teksten dan met video’s waarin hij zich tien keer optrekt aan een boomtak of waarin hij een zware paal, die hij ergens tegenkwam, de lucht in drukt. Maar hij heeft gelijk.

Kleine sportmomentjes, groot verschil
Het is volgens de wetenschappers, die hun bevindingen presenteerden op een internationaal obesitascongres vorige week in Sao Paolo, dé manier om je zittijd te verkorten en in de buurt te komen van voldoende lichaamsbeweging. Vooral bij mensen met overgewicht en obesitas, die over het algemeen weinig sporten, kunnen de kleine sportmomentjes een groot verschil maken.

“De huidige richtlijnen adviseren 150 tot 300 minuten van gematigde tot intensieve lichaamsbeweging per week, maar velen worstelen om deze doelen te halen”, legt onderzoeker Bruno Gualano uit van de Universiteit van Sao Paolo in Brazilië. “Om de negatieve gevolgen van langdurig zitten te beperken, stellen wij sportsnacks voor als een praktisch alternatief. Dit zijn korte, intense uitbarstingen van activiteit van 1 minuut of korter, die efficiënter kunnen zijn dan traditionele sportsessies.”

Voorbeelden genoeg
Professor Gualano vertelt dat zelfs van alle gezonde volwassenen maar ongeveer twee derde voldoet aan de aanbevelingen voor fysieke activiteit. Van de mensen met obesitas lukt dat maar ongeveer de helft en bij degenen met diabetes type 2 of andere hart- en vaatziekten ligt dat percentage nog lager. Deze bewegingssnacks hebben nog het meeste voordeel voor mensen die moeite hebben om regelmatig sporten vol te houden.

Voorbeelden van zulke beweegmomentjes zijn er genoeg. “Denk aan traplopen of korte rondjes fietsen. Er is in meerdere studies aangetoond dat dit heel goed is voor de gezondheid van hart en vaten en het uithoudingsvermogen”, legt Gualano uit. “Zo verbeterde ieder uur een trap oplopen de hart- en vaatgezondheid bij gezonde mannen, bleek uit een onderzoek, terwijl een andere studie liet zien dat korte intensieve beweegmomenten heel effectief zijn voor mensen met overgewicht of obesitas.”

Niet voor iedereen praktisch
De onderzoeker beaamt wel dat het voor veel mensen praktisch gezien nog niet zo makkelijk is om zulke beweegsnacks in te passen in hun dagelijks leven. Genoeg mensen, zoals buschauffeurs, leraren of personen met fysieke beperkingen kunnen niet zomaar tussendoor een trap oplopen.

Toch zou iedereen het moeten proberen. “De potentiële voordelen van exercise-snacks zijn een verminderde zittijd en een verbeterde metabolische gezondheid en deze voordelen kunnen zelfs al worden bereikt met ongestructureerde, hele lichte activiteiten, die niet eens echt in de categorie sportsnacks vallen”, legt Gualano uit. “Maar verder onderzoek is nodig om de langetermijneffecten te achterhalen en te kijken hoe haalbaar het is voor mensen om steeds kort te bewegen. Het komt er eigenlijk op neer dat deze lichaamsbeweging moet worden aangepast aan individuele behoeftes en mogelijkheden. En het is belangrijk om te beseffen dat alle beweging, zelfs al is het maar een minuutje ergens tussendoor, nuttig is om de tijd dat we zitten te verminderen.”

Thuis of op kantoor
Het mooie is: dit soort korte oefeningen kun je overal doen. “Of je nu thuis bent of op kantoor, want je hebt er geen specifieke apparaten of kleding voor nodig”, klinkt het. “Behalve als het niet lukt om tijdelijk te stoppen met zitten, zoals het geval is bij buschauffeurs, is de grootste zorg de fysieke capaciteit van mensen om kort zo intensief te bewegen”, besluit de onderzoeker.