Daaaag moeders en vaders: dit doen velen van jullie fout qua opvoeding

Ouders willen hun kinderen te perfect opvoeden. En dat leidt tot psychische problemen, ook bij de kinderen

Scientias J. Kras 11 mei 2024

Helikopterouders worden ze genoemd. Ouders die hun kinderen te veel beschermen en continu bezig zijn om hun leven perfect te maken. Uit een nieuwe studie blijkt nu dat dit voor niemand goed is, zowel ouders als kinderen krijgen er psychische problemen van.

We kennen allemaal wel de verschillen met vroeger. Toen werd je als kind meer aan je lot overgelaten. Je speelde met andere kinderen of met jezelf en was lid van één sportclubje. Als je redelijke cijfers op school haalde en een paar vriendjes had, was het al snel helemaal goed. Hoe anders is dat nu? Om je heen hoor je van ouders dat ze hun kleuters Chinees leren of toch minstens Engels en lezen leren ze ook al voor ze naar groep 3 gaan. Het lijkt alsof ouders in een soort ratrace zijn beland om hun kinderen zo perfect mogelijk te maken.

Druk van de buitenwereld
Het ergste is nog wel dat dit slecht is voor ouders én kinderen. Beiden worden ongelukkig van de druk om te proberen perfect te zijn. Dat blijkt uit een nieuwe Amerikaanse studie onder meer dan zevenhonderd ouders. Bijna 60 procent stelt een burn-out te hebben, oftewel zich fysiek en emotioneel uitgeput te voelen. Dit komt voort uit te hoge verwachtingen van zichzelf en druk van de buitenwereld. Ook te weinig tijd om met kinderen te spelen, voor de relatie en het huishouden zijn dingen die tot burn-outklachten leiden.

Minder doen
Het wrange is dat juist mínder doen de oplossing is. Hoe meer tijd ouders en kinderen hebben om met elkaar te spelen en hoe minder sportclubjes, muzieklessen of andere verplichtingen kinderen hebben hoe beter het met hen gaat. Deze kinderen hebben minder vaak psychische problemen, zoals ADHD, depressie, OCD of angst. Ze zijn ook gelukkiger als hun ouders zich goed voelen. Er ontstaat zelfs een neerwaartse spiraal: als kinderen mentale problemen hebben, rapporteren ouders vaker een burn-out en schreeuwen ze meer tegen hun kinderen. Dat leidt weer tot meer psychische klachten bij kinderen.

Hoofdonderzoeker Kate Gawlik van Ohio State College, zelf een werkende moeder van vier, noemt de illusie van perfect ouderschap het probleem. De verwachtingen zijn hoog en er mag niets misgaan. “Ik denk dat sociale media echt de balans hebben laten doorslaan. Je kunt mensen op Instagram bekijken of je kunt zelfs gewoon mensen zien rondlopen en denken: hoe doen ze dat? Hoe lijken ze altijd alles op orde te hebben terwijl ik dat niet heb?”

Prestatiecultuur
In werkelijkheid zie je, zeker op social media, maar een heel klein deel van het verhaal. De op de grond liggende, schreeuwende peuter in de supermarkt staat in niemands Instagram Story, wel dat picture perfect uitje naar Disneyland. Ook wordt breed uitgemeten over wat voor bijzondere talenten het kroost beschikt. “We hebben hoge verwachtingen van onszelf als ouders en we hebben hoge verwachtingen van wat onze kinderen zouden moeten doen en kunnen. Daarbij vergelijk je jezelf met andere gezinnen, en er wordt geoordeeld, of het nu zo bedoeld is of niet, het gebeurt wel.”