Wat te doen bij chips verslaving?
Afkickkliniekwijzer.nl 26 maart 2024
Chips verslaving: Oorzaken, gevolgen en hulp
Een chipsverslaving is een eetstoornis met mogelijk ernstige gevolgen voor je gezondheid en mentale welzijn. Zo loop je risico op het ontwikkelen van diabetes, heb je een verhoogde kans op verschillende vormen van kanker en kun je last krijgen van psychische problemen. Verslavingen aan eten zoals chips en chocolade ontstaan door meerdere factoren. Op deze pagina vind je uitleg over de oorzaken van chipsverslaving, hoe je een verslaving aan chips herkent en leggen we uit wat je kunt doen bij een eetverslaving aan chips.
Inhoud
Wat is chipsverslaving?
Chipsverslaving is een type eetverslaving waarbij iemand een onbedwingbare trek heeft in chips. Mensen met een chipsverslaving blijven grote hoeveelheden chips eten, ondanks de negatieve gevolgen die dit heeft voor hun fysieke en mentale gezondheid. Ze hebben dan de controle verloren over hun eetgedrag. Iemand met een chipsverslaving kan een geopende zak chips daarom niet laten liggen en blijft eten totdat deze helemaal leeg is.
De psychologie achter chipsverslaving
Chips zijn om meerdere redenen verslavend. Zo zorgt de combinatie van zout, vet en suiker in chips voor een verleidelijke smaakbeleving. Op die manier dragen ze bij aan het ontwikkelen van ongezonde eetpatronen. De combinatie van stoffen stimuleert ook de afgifte van dopamine in je hersenen. Door deze neurotransmitter voel je je dan gelukkiger en wil je meer chips eten. De knapperige textuur van chips kan daarnaast ook het beloningssysteem in de hersenen stimuleren, volgens voedselexpert Andrew Rosenthal in zijn boek Modifying Food Texture.
Wat zijn oorzaken van chips verslaving?
Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan de ontwikkeling van een chips verslaving. Zo zijn voor sommige mensen chips verslavend vanwege een genetische aanleg voor verslavend gedrag. Ook een impulsieve persoonlijkheid (zoals mensen met ADD) kan een risicofactor zijn, volgens een studie uit 2004 in International Journal of Eating Disorders. Het is dan mogelijk lastiger om guilty pleasures zoals chips en pizza te weerstaan. Ongezond voedsel kan ook tot verslaving leiden wanneer het wordt gebruikt als troostmiddel voor emotionele problemen of om psychische klachten tijdelijk te onderdrukken.
Mogelijke oorzaken van chipsverslaving zijn:
Biologische factoren, waaronder aanleg hebben voor verslavend gedrag en de werking van ingrediënten in chips op de hersenen
Psychologische factoren, zoals het gebruik van een zak chips en ander voedsel om stress, angst en psychische klachten te verminderen
Toegankelijkheid, ongezond voedsel als chips en chocolade is makkelijk verkrijgbaar
Dopamine-reactie, de combinatie van zout, vet en koolhydraten triggert een verslavende reactie in de hersenen en zorgt voor meer afgifte van dopamine
Gevolgen van overmatige chipsconsumptie
Overmatig veel chips eten door een verslaving of verstoord eetgedrag heeft verschillende gezondheidsrisico’s. Deze variëren van extreme gewichtstoename tot diabetes type-2 en een verhoogde kans op sommige vormen van kanker, volgens de eetverslaving onderzoeker Abd Tahrani in Journal of Eating Disorders. Een eetverslaving aan chips leidt vaak ook tot psychische problemen, van schuldgevoelens over je eetgedrag en eetbuien tot een lager zelfbeeld en depressie. Daarnaast is sociale isolatie een mogelijk gevolg. Door je eetpatronen mijd je dan steeds meer contact met anderen.
Mogelijke gevolgen van overmatige chipsconsumptie zijn:
Overgewicht en obesitas, door inname van overmatig veel vet en koolhydraten
Verhoogde bloeddruk, onder meer door de hoge hoeveelheid zout in een chipje
Verhoogd cholesterolgehalte
Diabetes type-2
Verhoogde kans op sommige vormen van kanker
Emotionele problemen en psychische klachten
Sociale isolatie
Verslaving
Herkennen van chipsverslaving
Signalen en symptomen waaraan je chipsverslaving kunt herkennen bij jezelf en anderen zijn:
Een onbedwingbare trek naar chips, zelfs wanneer je geen honger hebt
Controleverlies over je eetgedrag, vaak meer chips eten dan je van plan was
Het eten van chips geheim houden voor anderen, onder meer door lege zakjes te verstoppen en liegen over het eten ervan
Chips blijven eten zelfs wanneer je je er ziek van voelt
Gevoelens van schuld en schaamte hebben over je eetgedrag
Strategieën voor het overwinnen van chipsverslaving
Het overwinnen van chipsverslaving is vaak uitdagend. Mogelijke strategieën die helpen om je eetgewoonten te verbeteren zijn:
Verminder de beschikbaarheid van chips: Verwijder chips uit je leefomgeving en koop gezonde snacks als alternatief wanneer je trek krijgt.
Beperk je triggers: Identificeer waarom en wanneer je zin krijgt in chips, zoals stress, verveling en bepaalde activiteiten, en zoek copingmechanismen om hier op een gezonde manier mee om te gaan.
Verander je eetgewoonten: Houd je aan een regelmatig en gebalanceerd dieet waarbij je leert genieten van je eten en verzadigd raakt.
Zoek professionele hulp: Niet iedereen kan op eigen kracht een chipsverslaving overwinnen. Weet wanneer je hulp nodig hebt, van voedingsdeskundigen voor een dieetplan tot een therapeut om psychische problemen te behandelen die aanleiding geven tot je eetverslaving.
Alternatieven voor chips en gezonde snackopties
Er zijn talloze gezonde alternatieven voor chips die helpen om de afhankelijkheid aan een zak chips te verminderen. Deze gezonde snackopties kunnen in veel gevallen makkelijk in de supermarkt worden gevonden. Het is echter het beste om zelf je snacks te maken. Zo weet je precies welke ingrediënten erin zitten en kun je ze aanpassen aan je eigen smaak (zoals het toevoegen of weglaten van zout en suiker).
Mogelijke alternatieven voor chips en gezonde snackopties zijn:
Groenten met hummus of een andere dip
Geroosterde kikkererwten
Gezonde repen en vers fruit
Noten en zaden
Rijstwafels met gezond beleg zoals hummus, avocado, pindakaas of een gekookt eitje
Komkommerplakjes met roomkaas
Professionele hulp bij voedselverslaving
Het is verstandig om professionele hulp in te schakelen bij een voedselverslaving wanneer je niet uit jezelf kunt stoppen en merkt dat de voedselverslaving gevolgen heeft op je gezondheid en omgeving. Professionele hulp bij een chipsverslaving kan verschillende vormen aannemen. De meest effectieve behandeling van eetverslaving is in een gespecialiseerde kliniek voor eetstoornissen. Hier word je begeleid door meerdere deskundigen, waaronder voedingsdeskundigen, therapeuten en psychiaters.
Een behandeltraject biedt vaak cognitieve gedragstherapie, waarin je leert om negatieve gedachten beter te verwerken. Ook kan interpersoonlijke therapie helpen bij problemen zoals sociale isolatie. Aan de hand van voedingsbegeleiding kan een cliënt leren wat een gezonde leefstijl en omgang met voedsel is. Je begrijpt dan ook beter hoe zout, vet en koolhydraten in voedsel invloed hebben op je lichaam en brein.
Ben jij verslaafd aan chips of ander ongezond voedsel, zoals chocolade? Bel 020 – 532 0030 voor persoonlijk advies van onze medewerkers over de beste behandelmogelijkheden in jouw situatie.
Verslaafd aan chips: Hoe stop je met eten?
Hypnoseinstituutnederland.nl
Als jij op een feestje bent valt het je dan op dat jij toch diegene bent die de meeste chips eet? Die lekkere chips is gewoon niet te weerstaan. Je volgt gesprekken maar half en om het toch niet te laten opvallen dat jij toch wel heel erg van chips houdt, houdt je de rest van de mensen in de gaten. Zodra iemand een chipje heeft gepakt pak jij er ook een. Het gesprek ben je dan inderdaad even kwijt, maar na dat chipje kun je in ieder geval weer iets terugzeggen en de conversatie weer oppakken.
Komt dit verhaal je bekend voor en heb je het idee dat je verslaafd aan chips bent? Kun je die zak chips niet laten liggen als hij in huis ligt? Lees dan even verder zodat je de chips wel kunt weerstaan.
Waarom is chips verslavend?
Chips bestaat eigenlijk uit twee elementen die voor de mens verslavend zijn namelijk zout en snelle koolhydraten. Zout en snelle koolhydraten hebben we als mens nodig en zijn in de natuur lastig te vinden.
Als je het als oermens 10.000 jaar geleden kon vinden kreeg je écht niet het signaal dat je moest stoppen met eten, want hoe meer hoe beter. Je wist niet hoe lang het zou duren voordat je zoutige of koolhydraatrijke voeding kon eten. Dus een voorraad opslaan was van belang, en daarom vinden we het lekker. Dat is hoe ons brein werkt.
Je krijgt bij snelle koolhydraten dus niet zo snel het signaal dat je vol zit en bij zout ook niet. Dit is een belangrijke reden waarom je je helemaal misselijk kunt eten met een zak chips. Wij zijn qua brein nog hetzelfde als de oermens.
Toch is er veel discussie over of chips verslavend kan zijn zoals bijvoorbeeld drugs. Veel ervaringsdeskundigen zijn het er wel over eens dat een voedingsverslaving net zo echt is als sommige drugsverslavingen of het nu gaat om chips, chocolade of zelfs gezonde voeding.
Daarnaast doen fabrikanten ook heel erg hun best om de juiste balans zout, vet en snelle koolhydraten te hebben om ervoor te zorgen dat jij niet 1, maar 2 zakken chips koopt. Want de aandeelhouder wil resultaten zien(1).
Binge eten met chips
Om echt van een chipsverslaving te spreken moet je aan de volgende voorwaarden voldoen.
Je eet minimaal 1 keer per week heel veel chips op, ook al heb je geen honger of zit je zelfs al vol.
Dit doe je minimaal 3 maanden achter elkaar.
Na het eten van de chips voel je je schuldig en krijg je last van schaamtegevoelens.
Als jij jezelf belooft om nu echt minder te gaan eten verbreek je die belofte vaak(2).
Een eetstoornis, zoals een chipsverslaving kan heel impulsief zijn, maar ook compulsief.
Het impulsieve kenmerk is dat je bijvoorbeeld naar de winkel gaat zonder plannen om chips te kopen deze toch maar in je boodschappenmandje doet.
Als het juist compulsief is, voel je je verplicht om de chips te eten. Je bezoek aan de winkel is gewoon niet compleet als je de chips niet hebt gekocht. Vervolgens kun je hele rituelen ontwikkelen van hoe en wanneer je de chips opeet.
Oorzaak van chipsverslaving
Eén op de vijf mensen is verslaafd aan voeding, de kans is groot dat deze personen ook verslaafd zijn aan chips. Uit Australisch onderzoek naar voedselverslaving blijkt dat bepaalde persoonlijke factoren kunnen bijdragen aan een verslaving aan voeding, zoals:
Geslacht, vrouwen zijn meer vatbaar voor een eetverslaving.
Meer dan gemiddeld frisdranken drinken.
Gevoelig zijn voor angst.
Het hebben van een depressie.
Vooral het hebben van een depressie is een erg voorspellende factor voor het hebben van een verslaving aan voeding en daarom ook eventueel voor een verslaving aan chips(3).
Door de oorzaak van jouw chipsverslaving te achterhalen heb je veel meer kans om de verslaving te stoppen. Ben je bijvoorbeeld gevoelig voor angst? Dan is het verstandig om je angsten te behandelen, dan heb je vanzelf wellicht ook minder zin in chips om de angst “weg te eten”.
Drink je al veel frisdrank? Dan kan het verstandig zijn om nu alvast te beginnen met een gezonder drinkpatroon zodat een verslaving aan chips minder kans van slagen heeft.
Tips tegen een chipsverslaving
Als je verslaafd aan chips bent kun je eerst proberen om zelf het gedrag te veranderen voordat je een behandeling ondergaat bij een psycholoog of hypnotherapeut. Je kunt de volgende tips bijvoorbeeld uitproberen. Heb je dit al gedaan, scroll dan gerust verder naar de behandeling van een chipsverslaving.
Tip 1: Haal al de chips uit huis
Oké, misschien leef je samen met andere mensen, maar als er chips in huis is kun je er gewoon niet vanaf blijven. Gooi dus alle chips weg dat je in je kastjes hebt liggen. Laat andere mensen in de woning de chips die ze wel met controle kunnen eten in hun kamer houden.
Tip 2: Vervang de chips
Snaaien is lastig te stoppen. Gelukkig kun je het snaaien van chips vervangen voor het snoepen van wat anders. Bijvoorbeeld stukjes appel, komkommer of zelfs wortels. Je hebt nog steeds je snaai-moment, maar in plaats van ongezonde chips ga je jouw lichaam juist voeden met gezonde ingrediënten.
Tip 3: Drink 1 groot glas water
Heb je trek? Dan is de kans groot dat je eigenlijk dorst heb. Zodra jouw vingers jeuken om een zak chips open te trekken pak je juist een groot glas water en drink je die in 1 keer leeg.
Dit kan ontzettend opluchtend werken en de trek is dan vaak ook weg.
Tip 4: Ga juist bewegen
Heb je last van stress en ga je daarom eten? Pak dan je jas en wandelschoenen en loop even een blokje om als je vingers beginnen te jeuken voor de chips. Lopen helpt je om creatiever te worden, waardoor je het probleem dat stress oplevert wellicht kunt oplossen.
Daarbij helpt lopen ook om de spierspanning die je door stress kunt krijgen en de stresshormonen die je aanmaakt te verminderen.
Chipsverslaving overwinnen
Werken al deze tips niet om je verslaving aan chips te overwinnen? Dan is het tijd voor zwaarder geschut.
Om een chipsverslaving te behandelen kun je gebruikmaken van meerdere technieken, zoals:
Mindfulness
Cognitieve gedragstherapie
Hypnose
Mindfulness
Mindfulness kun je goed gebruiken als je een impulsieve eter bent in plaats van een compulsieve eter. Zodra de “fuck it” gedachte in je opkomt en je naar de kast loopt om die heerlijke chips te pakken haal je een paar keer diep adem om te verwerken waarmee je eigenlijk bezig bent.
Door mindful te zijn herken je sneller gedachten die ertoe leiden dat je de chips gaat eten. Daarbij kan mindfulness je ook helpen om de smaak van chips minder verslavend te maken. Heb jij er namelijk wel eens op gelet op hoe chips in je mond voelt en hoe het echt smaakt? Eigenlijk eet je gewoon een grote hap vet met zout.
Mindful eten helpt je om je bewust te worden van de smaak en hoe lekker je chips daadwerkelijk vindt. Hierdoor kun je je bewust worden dat chips eten een verslaving is die je niet eens lekker vindt. Hierdoor kun je de chips ook eenvoudiger laten staan.
Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie is een therapievorm die meestal wordt gebruikt om mensen van verslavingen af te helpen. Deze therapie wordt ingezet om minder ernstige verslavingen, zoals een rookverslaving te stoppen en het kan zelf helpen om ernstige verslavingen zoals een verslaving aan cocaïne te stoppen.
Tijdens cognitieve gedragstherapie wordt er gekeken naar de overtuigingen die ervoor zorgen dat je verslaafd bent aan chips. Vervolgens wordt onderzocht of die overtuigingen ergens op slaan, dit kan bijvoorbeeld met een Socratisch Gesprek.
Hypnose
Hypnose versterkt cognitieve gedragstherapie waardoor je nog sneller resultaat bereikt. Daarnaast zijn er ook typische behandelingen die een hypnotherapeut wel gebruikt, maar die niet veel toegepast worden bij cognitieve gedragstherapie. Dit kan dan bijvoorbeeld gaan om post-hypnotische suggesties
. Die kunnen als volgt luiden.
“De volgende keer als je zin krijgt in chips, drink je eerst een groot glas water.”
“Als je last krijgt van angst adem je vijf tot tien keer diep in en uit.”
Deze suggesties kunnen de drang om chips te eten verminderen. Deze suggesties hoeven bij jou niet te werken. Een hypnotherapeut kan suggesties geven die passen bij jouw overtuigingen en jouw triggers om chips te gaan eten.
Regressie om de oorzaak te achterhalen
Weet je niet welke oorzaak er is aan te wijzen voor jouw verslaving aan chips? Ook dan kan hypnose een oplossing zijn. Via regressietherapie kan het moment gevonden worden toen chips eten een verslaving werd. Dit kan zelfs totaal los staan van de chips. Veel mensen die een regressiebehandeling ondergaan zijn verrast door de uitkomst daarvan.
Daarbij kun je tijdens regressiebehandeling dit moment met meer emotionele afstand bekijken. Dit zorgt ervoor dat overtuigingen die door dit moment zijn ontstaan eenvoudiger verbroken kunnen worden.
Ritueel verbreken
Eet je chips juist op een hele compulsieve manier waar je een heel ritueel aan vast hebt geknoopt. Hypnose kan je helpen om dit ritueel te verbreken. Bijvoorbeeld door het ritueel te visualiseren in een andere volgorde. Door het ritueel te doorreken kan je in 1 keer van je verslaving af zijn!
Wil je meer weten over hoe hypnose jou en andere mensen kan helpen tegen verslavingen? Kom dan eens naar een playshop of bekijk de opleidingen van het Hypnose Instituut Nederland.
Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje:
Bronnen:
