Een effectieve tip voor jong en oud die moet blokken om meer te onthouden

Met pen en papier: Hoe handgeschreven aantekeningen helpen bij het leren en onthouden

Donders Wonders E. Markantonakis 18 maart 2024

In een wereld waarin we constant in verbinding staan, vertrouwen we vaak op laptops en tablets om notities te maken in de hoop de informatie beter te onthouden. Maar beïnvloedt onze manier van aantekeningen maken daadwerkelijk hoe goed we leren en onthouden?

Voordelen van handgeschreven notities bij verschillende geheugentaken

Het beeld van studenten die tegenwoordig met tassen vol boeken en pennen lopen lijkt wat achterhaald. De meeste studenten vertrouwen nu vooral op laptops en typen hun notities in plaats van ze met de hand op te schrijven. Toch suggereren diverse studies dat handgeschreven notities beter helpen bij het onthouden van nieuwe informatie dan getypte notities. Onderzoekers hebben voor verschillende taken, zoals het beter herinneren van woorden, het herkennen van letters en het direct en uitgesteld leren van woorden in een vreemde taal, geconstateerd dat handgeschreven notities beter worden onthouden.

De invloed van schrijven met de hand op hersenconnectiviteit

Waarom maakt de manier waarop we aantekeningen maken zoveel uit? Met Elektro-encefalografie (EEG) werd onderzocht hoe hersenen reageerden op het maken van digitale en handgeschreven notities. Stel je hersenen voor als een band met muzikanten die verschillende instrumenten bespelen. Soms spelen ze in hun eigen ritme, andere keren komen ze samen om een harmonieuze melodie te creëren. De elektrische activiteit in de hersenen fluctueert net zo in verschillende hersengebieden en over verschillende frequentie bandbreedten. Onderzoekers vergeleken onlangs deze functionele connectiviteit tijdens het maken van aantekeningen op de twee manieren verschillende manieren. Bij het schrijven met de hand zagen zij een toegenomen aansluiting in de bandbreedten tussen centrale en pariëtale hersengebieden, wat gekoppeld is aan geheugenvorming.  Het lijkt erop dat hersengebieden die cruciaal zijn voor effectief leren mogelijk meer betrokken zijn bij schrijven met de hand dan bij leren.

Waarom handschrift zo anders is dan typen

Waarom maakt het uit? Uiteindelijk moeten we de informatie verwerken, of we nu schrijven of typen. Toch blijkt dat het verschil vooral te maken heeft met het feit dat schrijven verschillende handbewegingen vereist om letters te vormen, wat sterk verschilt van het eenvoudige typen op een toetsenbord. Het vergt meer controle en concentratie om letters met de hand te schrijven, wat leidt tot een versterkte verbinding tussen motorische, visuele en proprioceptieve hersengebieden. Proprioceptieve gebieden zorgen ervoor dat we kunnen bepalen waar verschillende lichaamsdelen zich bevinden en hoe ze bewegen. Het schrijven met de hand, dat meer denkvermogen vereist, kan helpen bij het versterken van de verbinding die essentieel is voor ons vermogen om te leren en te onthouden.

Hoewel typen soms handiger lijkt, is het de moeite waard om te overwegen of het schrijven van aantekeningen met de hand tijdens het studeren voor het volgende tentamen mogelijk waardevoller is!

Foto’s tijdens lessen minor toegepaste psychologie Utrecht