Resultaten grootste onderzoek naar stereotypen van kinderen met betrekking tot schoolvakken.

Al op 6-jarige leeftijd – nog voor school dus – denken kinderen dat jongens beter zijn in techniek dan meisjes

Scientias J. Kras 9 december 2024

Jongens zijn beter in rekenen en meisjes in taal? Niet per se, maar dat is wel wat ons van jongs af aan wordt wijsgemaakt. Al op 6-jarige leeftijd denken kinderen namelijk dat jongens beter zijn in informatica en techniek dan meisjes. Maar er is hoop.

Want niet alle stereotypen zijn op die leeftijd al zo diep doorgedrongen. Jonge kinderen koppelen wiskunde en biologie bijvoorbeeld veel minder aan gender. Ze zien dus niet alle bètavakken op dezelfde manier.

Dat blijkt uit het grootste onderzoek ooit naar genderstereotypen van kinderen met betrekking tot schoolvakken. De studie, uitgevoerd door de American Institutes for Research (AIR), gebruikte data van 145.000 kinderen uit 33 landen en is het resultaat van in totaal meer dan veertig jaar onderzoek.

Al voor school
De conclusie is interessant, omdat je zou denken dat zulke stereotyperingen pas kunnen ontstaan als kinderen ook daadwerkelijk dergelijke vakken op school krijgen. “De vroege opkomst van deze vooroordelen laat zien dat kinderen al vóór het basisonderwijs thuis en op andere plekken signalen over stereotypen in informatica en techniek oppikken”, vertelt David Miller, hoofdonderzoeker bij AIR. Hij stelt dat er wat aan te doen is. “Ouders, opvoeders in de vroege kinderjaren en buitenschoolse programma’s spelen een sleutelrol om deze stereotypen de wereld uit te helpen.”

Want daarna wordt het alleen maar erger: als meisjes ouder worden en dus langer naar school gaan, krijgen ze alleen maar meer vooroordelen over jongens en hun talent voor bètavakken en techniek. Het behoeft geen uitleg dat dit de toekomstige ambities van meisjes in die richting kan beperken.

Onbenut talent
Vooral op het gebied van informatica en kunstmatige intelligentie is de vraag naar mensen groot. Het zou zonde zijn als meisjes hun talent niet benutten vanwege vooroordelen op dit gebied. Daarom is actie nodig vinden de onderzoekers. “Initiatieven gericht op ‘meisjes en wiskunde’ of ‘meisjes in techniek’ schieten mogelijk tekort bij de aanpak van de meest diepgewortelde overtuigingen op dit gebied”, aldus Miller. “Deze campagnes moeten speciale aandacht geven aan meisjes in informatica en techniek, vooral in de vroege kinderjaren, voordat deze stereotypen ontstaan.”

Maar uit de studie blijkt ook dat niet alle klassieke vooroordelen even hardnekkig zijn. Zo wordt wiskunde op alle leeftijden veel minder aan gender gekoppeld, terwijl het idee dat meisjes slecht zijn in wiskunde toch altijd een wijdverspreide overtuiging was. Ook geloven kinderen al op jonge leeftijd dat jongens beter zijn in natuurkunde, maar meisjes beter in biologie. Wat wel als een paal boven water staat: meisjes worden beter geacht in lezen en schrijven. Al vanaf 8-jarige leeftijd denken kinderen dat en het wordt alleen maar erger als ze ouder worden.

Eerder onderzoek
Het is niet het eerste onderzoek dat aantoont dat kinderen al op jonge leeftijd onderscheid maken tussen ‘jongens- en meisjesvakken’. Het kan zelfs nog erger. Volgens een studie uit 2017 zien kinderen op 5-jarige leeftijd nog geen verschil tussen jongens en meisjes als het gaat om wie ze denken dat ‘echt heel slim’ is, maar op 6-jarige leeftijd wel. En dan waren meisjes geneigd om meer jongens in de categorie ‘echt heel slim’ te plaatsen en zelf niet mee te doen aan spellen die bedoeld waren voor deze ‘heel slimme’ kinderen. Een treurige bevinding aangezien allang is gebleken dat mannen en vrouwen een even hoog IQ hebben en er al jaren meer vrouwen afstuderen aan de universiteit dan mannen.

Bronmateriaal

"The Development of Children’s Gender Stereotypes About STEM and Verbal Abilities: A Preregistered Meta-Analytic Review of 98 Studies" - Psychological Bulletin