Muziek speelt een essentiële rol in de ontwikkeling van het kinderbrein

Muziek in het kinderbrein: Hoe deuntjes onze hersenen vormgeven

Van jongs af aan komen vrijwel alle kinderen in aanraking met muziek. Wat voor rol heeft dat op hun hersenontwikkeling?

Donders Wonders H. Althof 11 november 2024

“Elf november is de dag, dat mijn lichtje branden mag.” Vandaag trekken kinderen met hun lampionnen door verschillende delen in Nederland om liedjes te zingen en snoep te verzamelen voor Sint-Maarten. Deze traditie laat zien hoe muziek al van jongs af aan een rol speelt in het leven van kinderen, ons omringt en onze ervaringen vormt vanaf de kindertijd. Ouders zingen wiegeliedjes om hun baby’s in slaap te sussen, we leren nieuwe deuntjes via Sesamstraat, en op het kinderdagverblijf is er voor elke activiteit wel een liedje—of het nu gaat om handen wassen, opruimen of fruit eten.   

Wat doet al die muziek eigenlijk met de ontwikkeling van het brein van kinderen? 

Het gehoor begint al in de baarmoeder 

Wist je dat baby’s al vóór de geboorte kunnen horen? Vanaf ongeveer 25 weken zwangerschap reageert een foetus op geluid. In de baarmoeder worden ze omringd door het suizen van de placenta, het ritmische kloppen van het hart van hun moeder en natuurlijk haar stem. Deze vroege auditieve ervaringen leggen de basis voor hun gehoorontwikkeling. Na de geboorte herkennen pasgeborenen de stem van hun moeder en geven ze daar de voorkeur aan, boven andere stemmen. Dit suggereert dat auditief leren en geheugen al in de baarmoeder beginnen.

Muziek als leermiddel voor het alledaagse leven 

Liedjes zijn niet alleen leuk, ze zijn ook een handig leermiddel. Ze maken het makkelijker om nieuwe woorden en concepten te onthouden. Door te zingen over kleuren, vormen of cijfers leren kinderen op een speelse manier belangrijke vaardigheden. Bovendien kan muziek hun taalontwikkeling bevorderen, omdat het hersengebieden stimuleert die betrokken zijn bij taalverwerking.

Op kinderdagverblijven wordt muziek vaak gebruikt om structuur te bieden. Liedjes helpen kinderen om routines te begrijpen en maken overgangen tussen activiteiten gemakkelijker. Een opruimliedje kan bijvoorbeeld de overgang van speeltijd naar snacktijd soepeler laten verlopen.

Zelf muziek maken: een boost voor het brein 

Als kinderen zelf een instrument bespelen, gaat de invloed van muziek nog een stap verder. Actief muziek maken vereist coördinatie tussen motorische vaardigheden, gehoor en cognitieve functies, wat leidt tot structurele veranderingen in het brein. Bovendien laten kinderen die muzieklessen volgen vaak verbeteringen zien in hun probleemoplossend vermogen, aandacht en geheugen.  

Conclusie 

Muziek is meer dan alleen een leuke bezigheid; het speelt een essentiële rol in de ontwikkeling van het kinderbrein. Vanaf het moment dat kinderen in de baarmoeder zijn tot aan hun eerste muzikale stappen, helpt muziek hen om te groeien, te leren en de wereld om hen heen te begrijpen. Dus vanavond, als de kinderen liedjes zingen voor Sint-Maarten, weten we dat ze niet alleen plezier hebben, maar ook dat hun brein aan het ontwikkelen is!