Herkennen baby's optische illusies?

Optische illusie? Pasgeboren baby’s trappen er niet in (en zien de wereld in zekere zin dus een stuk helderder dan wij)

Scientias V. Lammerse 6 december 2023

Je zou het misschien niet denken, maar pasgeborenen lijken de wereld op een veel nauwkeurigere manier waar te nemen.

Er wordt weleens gezegd dat baby’s de wereld anders waarnemen dan wij. Dit idee is gebaseerd op verschillende aspecten van de ontwikkeling van het zintuiglijke en cognitieve systeem bij zuigelingen. In een nieuwe studie namen onderzoekers de proef op de som. En het lijkt erop dat pasgeborenen niet alleen de wereld anders zien, maar ook – in tegenstelling tot volwassenen – minder gemakkelijk voor de gek te houden zijn.

Georganiseerd

Mensen zien dingen op een georganiseerde manier. Allereerst zien we kleur, richting en beweging. Vervolgens worden al die stukjes informatie in ons brein samengevoegd om een compleet beeld te vormen. Hoe deze afzonderlijke kenmerken echter precies samenkomen, is nog altijd onderwerp van discussie. Wetenschappers vermoeden dat verschillende delen van ons brein samenwerken. Maar hoe dit precies werkt, is nog altijd in nevelen gehuld.

Misbinding

Om daar meer over te weten te komen, voerden de onderzoekers een interessant experiment uit. “We keken naar hoe kinderen dingen samenvoegen met behulp van een trucje genaamd misbinding,” zo schrijven de auteurs in hun studie. Misbinding is een soort visuele illusie waarbij twee soorten visuele informatie onjuist worden geïntegreerd. Hierdoor zie je iets dat anders is dan wat er echt is. Omdat de informatieverwerking in de hersenen van baby’s nog niet volledig is ontwikkeld, verwachtten de onderzoekers dat zij dingen zien zoals ze echt zijn – en dus niet in deze illusie zouden trappen.

▼ Ad by Refinery89

Optische illusie

In een artikel in het tijdschrift Proceedings of the Royal Society B beschrijven Japanse onderzoekers hoe ze baby’s van vijf tot acht maanden oud een scherm met rode en groene stippen hebben laten zien. De stippen van één kleur bewogen omhoog in het midden, maar omlaag aan de rechter- en linkerzijde, terwijl de stippen van de andere kleur de tegenovergestelde beweging lieten zien. Wanneer volwassenen naar het midden van het scherm kijken, ontstaat er een visuele illusie: de rode stippen lijken allemaal in één richting te bewegen en de groene stippen in de andere. Maar hoe zit dat bij jonge kinderen?

Het experiment. De stippen in de rechter- en linker gebieden (aangegeven door horizontale gestreepte lijnen) en die in het centrale gebied hadden verschillende kleuren, rood of groen. De cirkels met ‘perceptie’ laten zien hoe mensen de illusie waarnemen. In deze truc lijken mensen de kleur en beweging van de stippen aan de zijkanten verkeerd te combineren, waardoor stippen die omhoog bewegen rood lijken en stippen die omlaag bewegen groen lijken. Afbeelding: uit paper

Kijkpatronen

De onderzoekers volgden de kijkpatronen van de baby’s. En op basis van het kijkgedrag suggereren ze dat baby’s jonger dan zes maanden de video precies zo zagen zoals die was. Daarentegen leken oudere kinderen de visuele informatie te combineren en zagen ze in plaats daarvan een optische illusie, waarbij rode stippen aan de rand omhoog leken te bewegen en groene stippen naar beneden.

John Kistermann