Je favoriete muziek kan pijn verminderen
In mijn “peutertijd” lag ik vaak ziek in bed en hoorde ik mijn piepgeluiden niet meer van mijn brochitis door de radio op de kast aan te zetten en dag en nacht muziek te luisteren en te genieten van mijn favoriete tracks via de platenspeler.
Nu zie je mij de laatste 5/6 jaar vaak met een koptelefoon op
How come denk je?
Een gratis pijnstiller: naar deze muziek moet je luisteren om minder pijn te voelen
Scientias J. Kras 4 november 2023
Een aangenaam deuntje op de achtergrond of luidkeels meezingen met je favoriete hits, muziek speelt een belangrijke rol in ons leven. Maar het is niet alleen iets waar we plezier aan beleven, het kan ook helpen om minder pijn te voelen. Een goedkope pijnstiller dus.
Canadese onderzoekers hebben nu onderzocht welk type muziek daarvoor het meest geschikt is en ze ontdekten iets opmerkelijks. “De favoriete muziek van de deelnemers had een veel groter effect op acute pijn dan onbekende ontspannende muziek”, vertelt onderzoeker Darius Valevicius van de McGill University. “We ontdekten ook dat de emotionele reactie op muziek een hele grote rol speelt bij de vermindering van pijn.”
Kopje thee tegen je huid
Bij de deelnemers werd een pijnreactie opgewekt met behulp van hitte aan de binnenkant van de onderarm, vergelijkbaar met een heet kopje thee dat je tegen je huid houdt: behoorlijk pijnlijk dus. Zij kregen tegelijkertijd muziek te horen die ongeveer zeven minuten aanhield. “We hadden een aantal gezonde deelnemers uitgenodigd in ons laboratorium. Daar kregen ze allerlei soorten muziek te horen, terwijl we pijn opwekten via gecontroleerde warmtestimulaties”, legt Valevicius uit aan Scientias.nl. “De deelnemers moesten een cijfer geven voor hun pijn en ook voor verschillende aspecten van hun emotionele reactie op de muziek. We lieten ze ook vragen beantwoorden over hun favoriete muziek, waarna we de antwoorden categoriseerden.”
Wat bleek: hun favoriete muziek verminderde de pijn fors en had een veel groter effect dan onbekende, ontspannende muziek of stilte. “Daarnaast hebben we ook nog door elkaar gehusselde muziek laten horen. Dit lijkt op alle mogelijke manieren op muziek, maar dan zonder een betekenisvolle structuur. Daaruit kunnen we concluderen dat het niet enkel afleiding is of de aanwezigheid van geluid waardoor de pijnbeleving minder heftig wordt”, legt Valevicius uit.
Kippenvel is goed
Hoe dat kan? “Het lijkt erop dat de intensiteit van de positieve emotie de onplezierigheid van de pijn reduceert. Kippenvel lijkt ook te correleren met een lager pijnniveau en dat ontstaat meestal op het hoogtepunt van muziek en is verbonden aan muziek die een persoon diep raakt of heel mooi vindt. Onbekende muziek kan misschien wel aangenaam zijn, maar roept in de meeste gevallen niet zo’n sterke reactie op dat het een verschil maakt”, aldus de onderzoeker, die ook een kanttekening plaatst bij zijn studie. “Er is bewijs dat ontspannende muziek wel effect heeft als iemand er langer dan twintig minuten naar luistert dus mogelijk kickt een ontspanningsmechanisme in als een persoon met pijn langer muziek hoort.”
Muziek die je raakt
De onderzoekers keken vervolgens nog of het uitmaakte wat voor soort favoriete muziek er geluisterd werd: uptempo en actief, blij en opgewekt, kalm en ontspannend of ontroerend en bitterzoet. En de ene muzieksoort bleek inderdaad de andere niet. “Het effect op pijn was 40 procent groter voor de ontroerende muziek, vergeleken met andere soorten favoriete muziek”, vertelt Valevicius. “Mensen genoten intenser van de ontroerende muziek en kregen meer kippenvel.”
Niet ontspannen maar genieten
Hoewel nog niet helemaal duidelijk is hoe kippenvel door muziek werkt, lijkt het erop dat er een neurofysiologisch proces plaatsvindt dat effectief is in het blokkeren van pijnsignalen. Dit gevoel manifesteert zich niet alleen als kippenvel, maar ook door bijvoorbeeld rillingen of tintelingen. Hoe dan ook, werkt muziek die je raakt, het beste als je pijn wilt verminderen. “We waren erg verbaasd door het grote verschil tussen favoriete muziek en ontspannende muziek bij pijnreductie. Het lijkt erop dat benaderingen die gebaseerd zijn op ontspanning of afleiding lang niet zo effectief zijn als de intense positieve emoties die door muziek kunnen ontstaan. Maar we waren ook geïnteresseerd in de scheiding tussen plezier enerzijds en kippenvel anderzijds door muziek als het gaat om pijnreductie, omdat dit iets zegt over de onderliggende mechanismen”, legt de onderzoeker uit.
Om meer te weten te komen over de relatie tussen muziek en pijn willen de onderzoekers deelnemers onder de scanner leggen. “Om te zien wat er in de hersenen gebeurt tijdens de pijnreductie door muziek en tijdens de kippenvelreactie. Zeker als het gaat om emotionele thema’s in favoriete muziek, zoals ‘ontroerend en bitterzoet’, ontdekken we zo nieuwe dimensies in de psychologie van het muziek luisteren die nog niet goed bestudeerd zijn, vooral wat betreft pijnvermindering”, klinkt het nog tot besluit.
