"Ouders kies voor een school in uw eigen wijk, ook als die gekleurd is"
‘Rijd niet met je bakfiets naar witte school verderop’
NIJMEGEN - Stop de ‘witte vlucht’, zegt de Nijmeegse hoogleraar Eddie Denessen. Ouders kunnen volgens hem beter kiezen voor de school in hun eigen wijk, ook als die gekleurd is.
De Gelderlander Bettine Winters 07-11-20
Eddie Denessen, Radboud Universiteit
Door naar een ‘witte’ school te gaan, kiezen ouders - in hun ogen - voor wat het beste is voor hun kind. Begrijpelijk, maar of ze daarmee de beste keuze voor de samenleving maken, is maar de vraag, zegt hoogleraar Eddie Denessen, verbonden aan de Radboud Universiteit.
,,Het zorgt voor meer scheiding tussen hoog- en laagopgeleiden in de stad. Het zou het beste zijn als we het normaal vinden dat je kind naar de dichtstbijzijnde school gaat.”
‘De witte vlucht’, wordt het genoemd. Het fenomeen dat hoogopgeleide ouders hun kinderen niet naar de dichtstbijzijnde school sturen, maar naar scholen elders in de stad. Die trend is onder meer zichtbaar in Neerbosch-Oost.
Daar fietsen iedere ochtend tientallen ouders met hun bakfietsen langs de splinternieuwe basisschool Toon de wijk uit om hun kinderen naar jenaplanschool De Lanteerne of De Zonnewende in Heseveld te brengen.
Ik zie vaak dat hoogopgeleide bakfietsouders de mond vol hebben over de multiculturele samenleving, tolerantie en gelijkheid, maar ze vinden het toch beter voor hun kind om naar een andere school te gaan.
Eddie Denessen, Radboud Universiteit
Huidskleur en prestaties
Sommige ouders vinden de basisschool in de eigen wijk te ‘zwart’. Maar focussen op de huidskleur is onterecht, zegt Denessen. Hij is gespecialiseerd in kansenongelijkheid in het onderwijs. ,,Het probleem van lagere prestaties op school hangt veel meer samen met het opleidingsniveau van de ouders, niet met kleur. En een migrant is niet per definitie laagopgeleid.”
Niettemin is er in Neerbosch-Oost genoeg aan de hand. Op een paar plekken in de wijk concentreren zich armoede en criminaliteit. Er wonen meer kwetsbare mensen en het gemiddelde inkomen is er lager dan in andere Nijmeegse wijken.
Het Octaaf, zoals de wijkschool tot voor de zomer heette, heeft de hoogste achterstandsscore van de stad, blijkt uit een analyse van de gemeente. Denessen: ,,Ik kan me heel goed voorstellen dat je als ouder dan denkt: ‘Ik neem het zekere voor het onzekere en ik ga naar De Lanteerne.’ Maar daar wordt de eigen wijk niet beter van.”
Onderwijs in coronatijd op basisschool De Biezenkamp in Beek. Foto ter illustratie. © Paul Rapp
Bakfietsouders
Kiezen tussen je eigen belang (de school die je het beste lijkt voor je kind) en het maatschappelijke belang (meer diverse scholen zodat kinderen elkaar leren respecteren en tolereren) is heel ingewikkeld, erkent Denessen.
,,Ik zie vaak dat hoogopgeleide bakfietsouders de mond vol hebben over de multiculturele samenleving, tolerantie en gelijkheid, maar ze vinden het toch beter voor hun kind om naar een andere school te gaan.”
Hoogopgeleiden zoeken elkaar op in bijvoorbeeld montessorischolen en jenaplanscholen, maar volgens Denessen kan er niet zoveel misgaan op een meer gemixte, reguliere wijkschool. Over het algemeen is de kwaliteit van het onderwijs op Nederlandse scholen wel in orde en kinderen kunnen leren van kinderen uit andere milieus.
Tweedeling in de maatschappij
Eigenlijk, zegt Denessen, ligt het probleem veel dieper. De schoolkeuzevrijheid in Nederland - ontstaan vanwege religieuze verschillen - zorgt er nu voor dat ouders, vooral de hoogopgeleide, het beste onderwijs voor hun kinderen najagen.
Ze wenden zich tot bepaalde scholen, ook als die niet in de buurt staan, terwijl laagopgeleide ouders naar de dichtstbijzijnde school gaan. Het is een kenmerk van de tweedeling in de maatschappij. ,,Ik vind dat heel griezelig. Het is een voedingsbodem voor frustraties en conflicten.”
De witte vlucht die in Neerbosch-Oost zichtbaar is, verbeeldt dus een maatschappelijk probleem. ,,Een probleem dat je eigenlijk niet op het bordje van ouders kunt leggen. Die denken in eerste instantie, terecht, aan het welzijn van hun kind.” Dat probleem moet bij de ouders weggehaald worden, vindt Denessen. ,,De schoolkeuzevrijheid opheffen zou de wereld een stukje eenvoudiger maken.”
