Het is ongezond voor peuters om veel bezig te zijn op een tablet

Waarom het zo schadelijk is voor peuters om veel op de tablet te zitten

Scientias J. Kras 18 augustus 2024

Het is wel zo makkelijk en de kinderen zijn er dol op: lekker op de tablet spelletjes doen, filmpjes kijken. Maar ergens knaagt er iets, want is het wel zo gezond, altijd maar die schermpjes? Nieuw onderzoek toont nu aan van niet.

Of om precies te zijn: kinderen die op 3,5-jarige leeftijd veel op de tablet zaten, waren vaker woedend en gefrustreerd tegen de tijd dat ze 4,5 jaar waren. En opmerkelijk genoeg bleek er een cyclus te ontstaan: kinderen die meer last hadden van woede en frustraties als ze 4,5 waren, gebruikten de tablet nog weer vaker als ze 5,5 jaar oud waren. Het wijst er volgens de onderzoekers op dat tabletgebruik op jonge leeftijd kan bijdragen aan een proces dat schadelijk is voor de regulering van emoties.

Emotionele vaardigheden oefenen

Daarover praatten we door met onderzoeker Caroline Fitzpatrick van de Sherbrooke University in Canada. Ze vertelt over haar resultaten: “We ontdekten dat het gebruik van tablets door kinderen op de leeftijd van 3,5 jaar verband hield met een toename van uitingen van woede en frustratie als ze 4,5 jaar oud waren. Meer specifiek leidde elke extra 73,2 minuten per dag aan tabletgebruik door kinderen tot een toename van 22 procent op de woede-frustratiedimensie van de Children’s Behavior Questionnaire.”

Fitzpatrick heeft ook wel verklaringen voor dit verband tussen tabletgebruik en woede. “De vroege kindertijd is een gevoelige periode voor de ontwikkeling van vaardigheden om emoties te reguleren. Veel ouders melden dat ze tablets gebruiken om kinderen bezig te houden. Als solitaire activiteit biedt tabletgebruik echter weinig kansen voor kinderen om hun emotionele vaardigheden te oefenen. Ouders zeggen ook dat ze tablets gebruiken om kinderen te kalmeren als ze sterke emoties ervaren. Deze aanpak kan op de lange termijn averechts werken, omdat het de ontwikkeling van interne strategieën bij kinderen om hun emoties te beheersen, kan verstoren.”

Geen geduld meer

Dat boze en gefrustreerde kinderen vervolgens meer op de tablet zaten als ze een jaar ouder waren wat weer leidde tot nog meer woede en frustratie was een behoorlijk verrassend resultaat. “We verwachtten te zien dat kinderen die op 3,5-jarige leeftijd gevoeliger waren voor woede en frustratie, hun tabletgebruik een jaar later zouden verhogen, maar dit effect werd pas later waargenomen op de leeftijd van 4,5 jaar.”

Toch is het opvallend dat de onderzoekers er al van uitgingen dat woede en frustratie tot meer in plaats van minder tabletgebruik leidt. Fitzpatrick verklaart aan Scientias.nl: “Onze resultaten tonen aan dat tabletgebruik de ontwikkeling van de emotionele regulatie bij kinderen kan ondermijnen. Na verloop van tijd zagen we ook dat kinderen met slechtere emotionele vaardigheden meer tijd doorbrachten op de tablet. Dit kan erop wijzen dat kinderen met slechtere zelfregulatievaardigheden steeds meer afhankelijk worden van schermen als een snelle oplossing om sterke gevoelens te beheersen. Het kan ook zo zijn dat ouders minder geduldig worden met de woede-uitbarstingen naarmate kinderen ouder worden, en daarom eerder geneigd zijn om tablets te gebruiken als kalmeringsstrategie.”

Problemen op latere leeftijd

Fitzpatrick heeft daar wel begrip voor en snapt de voorliefde van kinderen voor de tablet. “Tablets en andere mobiele apparaten hebben verschillende kenmerken die ze zeer aantrekkelijk maken voor jonge gebruikers. Ze zijn gemakkelijk mee te nemen naar restaurants of voor ritjes in de auto of de bus. Ze zijn verbonden met internet, waardoor gebruikers onbeperkt inhoud op aanvraag kunnen bekijken en ze gebruiken algoritmen die content voorstellen die is afgestemd op de voorkeuren van gebruikers.”

Toch is het geen goed idee dat jonge kinderen al te veel op de tablet zitten, ook omdat de daardoor gebrekkige emotieregulatie impact kan hebben op latere leeftijd. “Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat emotionele regulatie een belangrijke voorspeller is voor een succesvolle overgang naar school. Vroeg schoolsucces legt de basis voor blijvend academisch succes op de basisschool en de middelbare school.”

Bronmateriaal

"Early-Childhood Tablet Use and Outbursts of Anger" - JAMA

Interview met onderzoeker Caroline Fitzpatrick van de Sherbrooke University