Een hot tub kan mogelijk helpen tegen depressie. Er blijkt namelijk een verband tussen de ziekte en lichaamstemperatuur

Er is iets geks aan de hand met de lichaamstemperatuur van mensen met een depressie. Die is namelijk hoger dan normaal. Dat biedt mogelijkheden om de stemming van deze patiënten te verbeteren, al is er nog veel onbekend.

Scientias J. Kras 6 februari 2024

De Amerikaanse studie maakt bijvoorbeeld niet duidelijk of een depressie de lichaamstemperatuur verhoogt of dat een hogere temperatuur een depressie veroorzaakt. Wat ook onbekend is, is of mensen met een depressie slechter in staat zijn om hun lichaam te koelen, of dat het door bijvoorbeeld problemen met de stofwisseling harder opwarmt. Het kan ook nog een combinatie zijn van beide.

Allemaal in de sauna
Hoe dan ook, is het een wonderlijk verband dat de onderzoekers vonden in data van meer dan 20.000 deelnemers, die een apparaat droegen om hun lichaamstemperatuur te meten. Ook rapporteerden de respondenten uit meer dan honderd landen zelf in 2020 dagelijks zeven maanden lang over hun depressiesymptomen en lichaamstemperatuur.
De conclusie: hoe erger de depressie, hoe hoger de lichaamstemperatuur van de deelnemers. Ook hadden mensen wier temperatuur minder fluctueerde tijdens een etmaal hogere depressiescores, maar dit was niet significant.

Hoewel we dus nog weinig weten over de aard van het verband, zou het wel verklaren waarom een nieuwe behandelmethode voor depressie zo goed werkt. Er is een klein aantal studies dat namelijk heeft aangetoond dat gebruik van een hot tub of sauna een depressie kan verminderen. Dat komt mogelijk doordat het lichaam dan wordt gestimuleerd om te gaan koelen, bijvoorbeeld door te zweten.

Opwarmen leidt tot afkoelen
“Ironisch genoeg kan het opwarmen van mensen leiden tot een afkoeling van het lichaam, die langer aanhoudt dan wanneer je mensen simpel laat afkoelen door ze in een ijsbad te stoppen”, zegt hoofdonderzoeker Ashley Mason van de UC San Francisco, die een interessante vraag opwerpt: “Wat als we de lichaamstemperatuur kunnen monitoren van mensen met een depressie om zo een warmtebehandeling op het juiste moment te kunnen inzetten?” Als iemand bijvoorbeeld relatief warm is, zou die een hete douche kunnen nemen of in een bad gaan liggen.

Het zou natuurlijk geweldig zijn als zoiets simpels kan helpen tegen een aandoening waar zoveel mensen aan lijden. “Zo ver wij weten is dit de eerste grote studie die het verband onderzoekt tussen lichaamstemperatuur en depressie, door zowel te kijken naar zelfrapportage als draagbare sensoren”, aldus Mason. “Aangezien steeds meer mensen depressief zijn, zijn we erg enthousiast over de mogelijkheden voor een nieuwe behandelmethode.”

Enorm probleem
Depressie is een niet te onderschatten aandoening. Maar liefst een kwart van de volwassen Nederlanders krijgt er ooit in zijn leven mee te maken. Ieder jaar wordt 9 procent van de mensen depressief. Het grootste risico lopen jonge vrouwen tussen de 18 en 34 jaar. Depressie staat zesde op de lijst van aandoeningen met het meeste gezondheidsverlies, ook wel de ziektelast genoemd. Vooral het verzuim door depressie is enorm en kostte de samenleving rond 2009 al bijna 2 miljard euro per jaar. Ongeveer de helft van de depressieve mensen is binnen zes maanden weer hersteld, maar de kans op terugval is groot.

Nu nog wordt depressie voornamelijk behandeld door cognitieve gedragstherapie en antidepressiva, maar aan die medicijnen kleven veel nadelen, zoals bijwerkingen en de moeilijkheid om af te bouwen. Toch slikken inmiddels 1,2 miljoen Nederlanders antidepressiva, blijkt uit recente cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen. Dan is het toch een stuk prettiger om gewoon lekker in een heet bad te gaan liggen.

Warmtebehandeling
Het onderzoek van de wetenschappers uit Florida komt niet uit de lucht vallen. Al in 2017 is er een experiment geweest dat aantoonde dat depressieve mensen baat hebben bij hyperthermie, een tijdelijke verhoging van de lichaamstemperatuur. Voor het onderzoek kreeg een kleine groep depressieve mensen een behandeling in een warmtetent waarbij de lichaamstemperatuur werd verhoogd tot 38,5 graden. Zes weken later hadden de behandelde patiënten minder depressieve symptomen dan de mensen in de controlegroep. Dat kan komen doordat blootstelling aan warmte hersengebieden activeert die in verband worden gebracht met positieve emoties. Daarnaast zal het placebo-effect mogelijk een rol hebben gespeeld, denken de wetenschappers van de University of Wisconsin-Madison.