Vergeten
Ik was deze "Human song/video” van Björk helemaal vergeten bij de opstart van Human Power Now tot ik 'm in deze link tegen kwam https://www.ranker.com/list/the-best-songs-with-human-in-the-title/ranker-music Hier de video van de debuutsingle uit 1993 die destijds wekenlang te zien was op MTV en de lyrics en meer …. is it Human nature dat wij alles bepalen voor de meeste dieren ?
Over de video
Michel Gondry's (1964, Versailles) filmische loopbaan laat zich tot nu toe het beste samenvatten als: van Human Behaviour, de titel van de eerste clip die hij in 1993 voor Björk maakte tot Human Nature, de titel van zijn eerste speelfilm die lange tijd rondgonsde als de verrassingsfilm van het Filmfestival Rotterdam en in maart in de Nederlandse bioscopen wordt verwacht. Die strijd tussen gedrag en natuur is ook een mooie paraplu waaronder al zijn bizarre verhaaltjes kunnen schuilen. Met zijn broer Olivier (ook bij Human Nature verantwoordelijk voor speciale en visuele effecten) vond hij nog in hun Lego-jaren een primitieve tekenfilmmachine uit. Hij is een van die cineasten die er plezier in heeft om de hele filmgeschiedenis ten eigen bate nog eens te heruit te vinden. Hij wilde uitvinder of schilder worden, vertelde hij in een interview. Maar voor uitvinder moest je te veel studeren, dus toen hij tijdens zijn studie grafische vormgeving clips maakte voor zijn band Oui oui die het tot MTV schopten, vond hij filmmaker ook best. Die Lego-mentaliteit is daarbij heel letterlijk van belang gebleven. In een van zijn meest recente clips, Fell in Love with a Girl van White Stripes, maakte hij een stop-motion animatie met Lego-schilderijtjes.
Revolutie
Dat veel aspirant-filmmakers hun kunnen beproeven in de reclame en muziekpromotie is niets nieuws meer. De videoclipindustrie levert zijn eigen auteurs op, die door jongeren (een belangrijke doelgroep voor de filmwereld) worden omhelsd, door de dertigers opgewekt bekeken en door museumdirecteuren van veertig plus aangekocht. Een uitzonderlijke geestverwantschap als die tussen Jonze, Kaufman en Gondry, kan dus best de voorbode van een kleine cinematografische revolutie zijn. Waarin Jonze zich steeds meer als producent ontpopt (nu ook weer bij Human Nature) en Kaufman geldt als de volstrekt onconventionele verhalenbedenker. De uitgelekte synopsissen van de volgende films die hij voor Jonze en Gondry schreef, vertellen van een man die ontdekt dat de vrouw van wie hij houdt hem uit haar geheugen heeft laten wissen (Untitled Memory Project, met Gondry) en de problemen die een scenarioschrijver genaamd Charlie Kaufman ondervindt bij het bewerken van het boek The Orchid Thief over een man die zeldzame orchideeën kloont (Adaptation, met Jonze). Voor George Clooney pende hij het scenario van Confessions of a Dangerous Mind, naar de memoires van talkshowhost Chuck Barris, dat het regiedebuut van de acteur zal worden.
Het drietal heeft dus een absurdistisch wereldbeeld gemeen, niet eens een absurdistische kijk op de wereld, omdat het in hun kleine filmuniversa volkomen logisch is om op de zeveneneenhalfde verdieping te werken, in het hoofd van John Malkovich te kruipen of in een Amerikaans bos een naakte man tegen te komen die al zijn hele leven denkt dat hij een aap is. In de clips van Jonze, maar vooral in die van Gondry is dat nog duidelijker, omdat hij daarin letterlijk fantasiewerelden en de echte wereld elkaar laat ontmoeten. In Bachelorette (Björk) laat Gondry de wereld zich als een omgekeerd Droste-effect ontvouwen: ,,One day I found a big book buried deep in the ground. I opened it, but all the pages were blank. Then to my surprise, it started writing itself'', zingzegt Björk haar liedje en op de lege bladzijden van een immens boek voltrekken zich vervolgens kopieën van kopieën van deze gebeurtenis. Keer op keer. Het zijn gedachten die ook in de experimentele natuurkunde worden uitgevonden, maar Gondry heeft niets anders dan ouderwets bordkarton nodig om ze aantoonbaar te maken.
Gondry experimenteerde al eerder met een vergelijkbaar principe van parallelle werelden. In Let Forever Be (Chemical Brothers) dansen zeven dubbelgangsters van de hoofdpersoon van het clipje als een soort morphende schaduwen met haar mee. Hier zet Gondry nieuwerwetse effecten als morphing en computer generated images (cgi) juist in om een ouderwets caleidoscopisch effect te krijgen.
Kwast, lijm en schaar
Net als Spike Jonze deed Michel Gondry met zijn eerste speelfilm níet wat je van een videoclipmaker en commercialregisseur zou verwachten. Human Nature is geen gladgeproduceerde orgie van verleidelijke beelden, maar net zo onnadrukkelijk en onopvallend subjectief gefilmd als Being John Malkovich. Ook van Gondry moeten we het vreemde wat we zien vooral normaal vinden. Zijn experimenten met virtuele werkelijkheden die soms in de computer en soms gewoon met kwast, lijm en schaar worden gecreëerd, zijn minder opvallend, maar even aanwezig en kenmerkend als in zijn clips. Zo kan in Human Nature een wandeling van de door hirsutisme geplaagde Lila (Patricia Arquette) door het bos van een buitenlocatie overgaan in een studiodecor en zich tot slot voor een achtergrondprojectie voltrekken. Tijdens die wandeling ontdoet Lila zich van haar kleren, keert `terug naar de natuur' en ontdekt dat de natuurlijke omgeving van de `nobele wilde' een musicalparadijs is. Gondry kent zijn Franse klassieken.
Human Nature is een cynische tragikomedie met een uitgestreken gezicht. Dat de verhoudingen tussen wetenschapper Tim Robbins, aapmens Rhys en de van een zacht donzig vachtje voorziene Arquette spaak zullen lopen, blijkt al uit hun parallelle introductie waarin ze mijmeren over de betekenis van het begrip `schuld' en de menselijke natuur. Wordt de mens bepaald door zijn zogenaamde natuur of gedicteerd door zijn opvoeding en de regels van de maatschappij waarin hij leeft? De tandem Kaufman/Gondry geeft geen eenduidige antwoorden, maar illustreert wel een hoop vermakelijke vragen die van een dergelijk thema zijn af te leiden. De filosofische burlesque, dat zou een mooi nieuw genre voor de 21ste eeuw zijn.
Een selectie uit de clips van Michel Gondry is te zien tijdens het Filmfestival Rotterdam, zie www.filmfestival.nl . De muziekvideo's die hij voor Björk maakte zijn verzameld op de video `Volumen' (1998). `Human Nature' zal in maart in de Nederlandse bioscopen worden uitgebracht.
Human Behaviour
If you ever get close to a human
And human behavior
Be ready, be ready to get confused
There's definitely, definitely, definitely no logic
To human behavior
But yet so, yet so irresistible
And there's no map
They're terribly moody
And human behavior
Then all of a sudden turn happy
But, oh, to get involved in the exchange
Of human emotions
Is ever so, ever so satisfying
Oh oh, and there's no map
Human behavior, human
Human, human behavior, human
Human, human behavior, human
Human behavior, human
And there's no map
And the compass
Wouldn't help at all
Human
Human behavior, human, human
Human behavior, human
Human behavior, human
Human behavior
There's definitely, definitely, definitely no logic
Human, human
Human behavior
Human
There's definitely, definitely, definitely no logic
Human, human, human, human
Songwriters: Nellee Hooper / Antonio Carlos Jobim / Bjork Gudmundsdottir
Songteksten voor Human Behaviour © Kobalt Music Publishing Ltd., Sony/ATV Music Publishing LLC, Warner/Chappell Music, Inc, Universal Music Publishing Group
